انعطاف پذیری فردی در زندگی زناشویی

انعطاف پذیری فردی و تاثیری که در زندگی مشترک افراد دارد از چنان اهمیتی برخوردار است که بعضی اعتقاد دارند، مهم‌ترین نکته در زندگی زناشویی و موفقیت در آن، به موضوع انعطاف پذیری فردی باز می گردد. انعطاف پذیری فردی یعنی توانایی سازگاری با محیط، مشکلات، اشخاص و… .

برای توضیح انعطاف پذیری فردی بهتر است یک نمونه خانواده منعطف و موفق را بررسی کنیم. ۱ در استان خراسان خانم و آقایی پس از مدتی آشنایی با یکدیگر ازدواج کردند. تحصیلات مرد لیسانس حسابداری و تحصیلات خانم فوق‌لیسانس عمران بود. پس از مدتی مرد موقعیت کاری خود را از دست داد. او با توجه به محیط کوچک شهرستان و همین‌طور فقر اقتصادی منطقه، موفق به پیدا کردن کار نشد. اما خانم توانست در دانشگاه نزدیک محل زندگی، به تدریس مشغول شود.

پس از مدتی که مرد تمام تلاش خود را برای پیدا کردن کار انجام داد و موفق نشد، این زوج تصمیم گرفتند که نقش‌های خود را تغییر دهند. به این شکل که مرد به مدت پانزده سال در خانه ماند و دو فرزندش را بامحبت تمام بزرگ کرد. کارهای خانه را انجام داد. آشپزی کرد و… . به‌طور متقابل، خانم هم مشغول به کار در بیرون از خانه و تحصیل در دانشگاه شد.

این زوج موفق در حال حاضر دارای فرزندانی سالم و خانواده‌ای شاد هستند و مرد که پس از سال‌ها به کارهای خانه رسیدگی کرده است به تازگی و پس از پانزده سال خانه‌داری، به کار حسابداری در یکی از کارخانه‌های نزدیک محل سکونت مشغول شده است.

منظور من از بیان این مثال، انعطاف پذیری فردی در زوجین است. احتمالا در همان شهرستان، تعدادی از خانوم ها به دلیل عدم پیدا کردن شغل و یا بی‌کار و بی پولی همسر، و یا اختلاف بر سر شاغل بودن زن، دچار اختلافات و مشکلاتی شده اند، اما این زوج با انعطاف پذیری فردی ، بجای نگرانی در مورد حرف مردم و کلیشه‌های جنسیتی نادرست، اقدام به کنار آمدن با مشکل و حل مسئله کرده اند.

در مورد چگونگی انعطاف پذیری فردی در زندگی شخصی یا زناشویی، تحقیقات بسیار زیادی شده است. هرچند این تحقیقات به جمع‌بندی نهایی نرسیده است اما به نظر می‌رسد که هوش هیجانی ۲ در انعطاف هیجانی و رفتاری نقش بسیار پررنگی دارد. هوش هیجانی به توانمندی فردی در کنترل عواطف، هیجانات و افکار گفته می‌شود. همچنین هوش هیجانی نقش بسیار پررنگی در موفقیت‌های تحصیلی، شغلی و خانوادگی ایفا می کند. خوشبختانه هوش هیجانی با تکرار و ممارست قابل ارتقا است. یعنی با افزایش آن می‌توان انعطاف پذیری و حل مسئله را در زندگی زناشویی افزایش داد.

چگونه هوش هیجانی را افزایش دهیم؟

هرچند فرمول ثابت و مشخصی در مورد افزایش هوش هیجانی وجود ندارد، اما با برخی از راه حل‌های متنوع مانند برنامه‌ریزی، آموزش و تمرین، می توان تا میزان قابل توجهی هوش هیجانی را افزایش داد.

شناخت احساسات و نحوه بروز آن، یکی از اصلی‌ترین راه‌های افزایش هوش هیجانی است و این موضوع با افزایش خودشناسی فردی به دست می آید. در واقع هرچقدر خودشناسی قوی‌تری داشته باشید، توانایی بالاتری در شناخت و بروز احساسات خواهید داشت و این به معنای افزایش هوش هیجانی است. در مطالب بعدی به تفصیل در مورد روشهای خودشناسی ( و افزایش هوش هیجانی ) پرداخته خواهد شد.

۱ در استفاده از این مثال از زوجین اجازه گرفته شده است.

۲ Emotional intelligence